Ang ika-sampu

Para sa siyam ng Sagay

 

Masdan ang mga sakadang nakayuko sa lupa

Ang mga yayat nilang katawa’y sanay

Tumiklop mula sa baywang

Tungo sa bagong ararong lupa

Upang magtanim o gumapas ng damo,

Magputol ng tubo o buhatin ang mga ito.

 

Sa halagang isang daang piso.

Kada araw. Araw-araw.

 

Kailangan nilang magsipag.

Ikababawas ng yaman ng mga panginoon

Kung sila’y babagal-bagal, hindi magpapagal.

Huwag na huwag silang magtatangka

Na bawiin ang lupa, ng mga gulay ay tamnan.

Mabibilis ang kanilang kamatayan.

 

Masdan ang nangyari sa siyam

Sa Hacienda Nene ay timbuwang

Silang sariling lupa at, susmaryosep, pagkain

Ay nangarap. Ang paglaban sa kanilang kahirapan

Ay hindi kailanman hahayaan,

Hinding-hindi papayagan.

 

Silang mga nangahas, nagnais na makabangon

Mula sa dantaong pagkakayuko. Sa pusikit na gabi’y niratrat

Tila siyam na darili ng mga kamay

Nakatiklop nang panawan ng buhay.

 

Subalit…

 

May nakalimutan ang maang-maangang panginoon

Sampu ang daliri sa kamay na nakayukom

Ang huli, ang hintuturo, kinakalabit ang gatilyo

Ihahayo na ang ganting punglo.

 

–8:51 n.u.

                                                   24 Oktubre 2018

                                                   Lungsod Quezon