Ang ika-sampu
Para sa siyam ng Sagay
Masdan ang mga sakadang nakayuko sa lupa
Ang mga yayat nilang katawa’y sanay
Tumiklop mula sa baywang
Tungo sa bagong ararong lupa
Upang magtanim o gumapas ng damo,
Magputol ng tubo o buhatin ang mga ito.
Sa halagang isang daang piso.
Kada araw. Araw-araw.
Kailangan nilang magsipag.
Ikababawas ng yaman ng mga panginoon
Kung sila’y babagal-bagal, hindi magpapagal.
Huwag na huwag silang magtatangka
Na bawiin ang lupa, ng mga gulay ay tamnan.
Mabibilis ang kanilang kamatayan.
Masdan ang nangyari sa siyam
Sa Hacienda Nene ay timbuwang
Silang sariling lupa at, susmaryosep, pagkain
Ay nangarap. Ang paglaban sa kanilang kahirapan
Ay hindi kailanman hahayaan,
Hinding-hindi papayagan.
Silang mga nangahas, nagnais na makabangon
Mula sa dantaong pagkakayuko. Sa pusikit na gabi’y niratrat
Tila siyam na darili ng mga kamay
Nakatiklop nang panawan ng buhay.
Subalit…
May nakalimutan ang maang-maangang panginoon
Sampu ang daliri sa kamay na nakayukom
Ang huli, ang hintuturo, kinakalabit ang gatilyo
Ihahayo na ang ganting punglo.
–8:51 n.u.
24 Oktubre 2018
Lungsod Quezon