ni Rene Boy Abiva

 

_{Sa bayang mayaman sa utang at pait,}

_{pambulag ang artipisyal na linamnam at tamis}

_{upang ang mga karaniwang sikmura’y ‘di mag-alsa.}

 

_{Matamis na pampalasa ang humulma sa kabataan ni Ignas Dungrit}

_{na iiyak-iyak kung ‘di magkukulay dugo}

_{ang prinitong itlog ng manok o tinapa sa kanyang plato,}

_{dahilan upang magkanda-utang-utang ang kanyang inang kubrador ng huweteng}

_{ng Papa ketsap sa tindahan ni Aling Usyang.}

_{Minsa’y nakapatama ang ina ni Ignas,}

_{anong ligaya n’ ya noong una.}

_{Kaso, nang malamang kalot ang napagwagiang taya,}

_{anong sungit at bagsik ang kanyang simangot}

_{na nai-ukit sa kanyang gusgusing labi at mata.}

   

_{Gayundin si Manolito Lasenggo}

_{na madalas bugbugin ang kanyang labanderang asawa}

_{kung ‘di s’ya nito maipaghahanda ng sawsawang maasim-asim}

_{para sa paborito niyang pulutang tsitsarong kropek na tingi-tingi}

_{o tsitsarong Bulacan na tatlo ang sandaan}

_{na madalas n’ yang bilhin}

_{sa kumpareng tindero sa Amucao.}

_{Mapili pa naman ang gago, kung ‘alang Datu Puti’y Silver Swan ang hanap.}

_{Ayaw n’ya ng Rosas o Basi na gawa ng kanyang sariling bayan.}

_{Kaya ang halos magkubang asawa sa kalalaba,}

_{anong tatag na ini- uutangan ang mister}

_{sa talipapa ni Aling Talin.}

_{Minsa’y naningil ang matandang balo,}

_{at naabutan n’ya ang lasing na si Manolito}

_{himalang binayaran naman s’ya,}

_{binayaran s’ya ng matatalim na limang saksak}

_{na itinindig sa kanyang yayat at kulubot na dibdib.}

_{Dumating ang mga pulis upang siya’ y pasukuin,}

_{kaso nag-ala Rambo}

_{kaya ang kinalabasan, nabalitang nanlaban at patay.}

 

_{Pinagkakitaan ng mga artipisyal na pampalasa}

_{ang buhay at kapalaran nilang mga karaniwang tao}

_{mula sa pawis ng kubrador na ina ni Ignas Dungrit}

_{at sa labanderang asawa ni Manolito}

_{hanggang sa kamatayan ng balong si Aling Talin.}

 

_{Ibang usapin pa ang labis na halagang nakulimbat}

_{sa ‘sanlibo at limang daang mangagawa sa Marilao, Bulacan.}

_{At sa higit dalawang dekada ng pag-iral,}

_{buti pa ang kumpanyang pampalasa,}

_{literal na ang buhay ay masaya at masagana.}

_{E silang taga-gawa ng pampalasa,}

_{halos magpakamatay para lamang mabuhay.}

_{Nagtitiis sa mga barung-barong ng mga bayan-bayan.}

_{Nagtitiis sa buhay-dagang pamumuhay}

_{at kung kumahig ang dalawang paa at kamay,}

_{anong pilit-ligaya nilang sikmuraing lunukin}

_{ang nangingitim na kanin at pinakulong talbos ng kangkong}

_{o kamote na ‘ala man lang pampalasa ni asin.}

 

_{Subalit ‘di kayang pigilan ng artipisyal na pampalasa}

_{ang hangganan ng pait.}

 

_Pampa-ALSA.

_{Umabot sa sukdulan ang pagtitiis ng mga manggagawa.}

_{Hunyo 2 ay itinayo nila ang barikada.}

_{Paano ba naman kasi, sa daan-daang pwersa sa paggawa’y}

_{limandaan lamang ang regular at karamiha’y kontraktwal.}

_{Mababa pa ang sahod, ‘alang over-time pay at ‘alang benepisyo}

_{sa kung anu-anong kaltas ng kanilang amo.}

_{Habang ‘alang awang pinagtatanggal ang ilan sa kanilang nadisgrasya}

_{habang nasa paggawa}

_{kabilang ang mga nagtayo at nagbuo ng unyon.}

 

_{Nag-alsa ang mga tagapaglikha ng pampalasa.}

_{At agad nagsabwatan ang kapitalista at mga mamamatay-tao na pulis}

_{at yinusak-yusak ang hanay ng mga nagpoprotesta.}

_{Marami sa kanila ang umuwing sugatan at may biyak sa noo.}

_{Marami sa kanila ang tinutukan ng baril sa ulo.}

_{Marami sa kanila ang pasa sa katawan ang tinamo.}

_{Ngunit higit na mas marami ang gaya nila}

_{ang magkakapit-bisig sa nalalapit na SONA ng pangulo.}

 

_{Kakalantog ang mga lansangan}

_{mula sa kanilang kolektibong lakas at malay!} 

_{May alab na namamayani sa kanilang puso}

_{na mas mainit pa sa nagbabagang punglo!}

 _—-

_{Hunyo 16, 2018}

_{Lunsod ng Queson, Pilipinas}