Posts

Paano kinikilo ang pag-ibig?

By Pia Montalban

Kinikilo muna

ang pagkakamali,

hanggang sa huling guhit

ng bigat, ginuguhitan

ang hangganan at pagitan

ng lisya at kuwenta.

Ang kilo ng pag-ibig

ay ang tapat ng timbang

ng bawat pagkukulang,

na dinodoble ng sampung ulit,

o higit-higit pa,

hanggang ang bawat kahinaan,

wala nang timbang

sa bumibigat na pagmamahalan.

Surrounded they say

By Ibarra Banaag

Completely insane

And baseless

To claim

That the war’s bulwark

Is merely physical

Structural.

Prone to collapse

Suppression

Domination.

Or those are where The uprising ends.

It is not in the forest

Mountains or clearing.

It is not at sea

Or artificial highways.

Rather, this bulwark

Resides in the mind of the masses,

In the hearts of comrades.

It is in the hands of the class.

And nothing can kill it.

Nay, not even death.

— December 20, 2020

Isang Buwan

Ni Katrina Yamzon

hindi ko tutularan ang buwan
na makikipagtalik lamang
sa bawat mong takipsilim
at sisiping sa kumot ng iyong dilim.

hindi ako magiging wangis ng buwan
na nagkukubli sa kaulapan
sa panahong ika’y tumatangis
at nagbubuhos ng luha’t hinagpis.

hindi ako magiging wangis ng buwan
na nagkukubli sa kaulapan
sa panahong ika’y tumatangis
at nagbubuhos ng luha’t hinagpis.

hindi ako kailanman magiging buwan
na sa iyo’y pumapanaw
na sa iyo’y lilisan
Sa pagdating ng araw.

COVID-19/SARSCOV2

Ni George Tumaob Calaor

Pandemyang tinagurian

banta sa kalusugan

at upang ito ay malabanan

palakasin at resistensya’t pangangatawan.

Ngunit ano itong ginawa ng gobyerno?!

sa kaka-lockdown, kabuhayan nami’y gumuho

nawalan ng trabaho ay libo-libo

at mga empresa’y nagsasarado

sa aming mga bahay, kami ay binilanggo

komunidad pinarondahan, nakangising bayarang berdugo

sa gutom at kadalitaan, kami ay iginupo!

“Wala na tayong pondo…” mangiyak-ngiyak na sinabi mo

‘di ba’t sabi mo… “Ako ang bahala…” at kami ay umasa sa iyo

‘ba’t ngayon kriminal, sa amin ang iyong trato

kung sa tuwing lockdown ay otrokratiko’t militarista mong isugo

kami sa takot ay tatakas at tatakbo

at sa gutom kami ay iyong igugupo

na mas nakakamatay pa sa COVID-19/SARSCOV2!

Uulitin ko…

“Wala na tayong pondo…” mangiyak-ngiyak na sinabi mo

at kami naman naawa sa iyo

nguni’t ‘yon pala ay luha ng panloloko

at bilyon-bilyon ang kinokorap ninyong pondo!

Habang heto kami’t gutom at dalitang buong dahas mong iginupo

O ‘di kaya ay kriminal mong ipinapatugis sa bayaran mong berdugo!

‘Di ba’t mas nakakagimbal pa sa pandemyang COVID-19/SARSCOV2?!

BISIKLETA MO AT AKTIBISMO

(Alay kay Ka Eb Montes)

Ni Fabian G. Hallig

Akala ko libangan lang ang hilig mo sa pagpadyak

Dibersyon sa pagkabagot at hinaharap na problema

Hersisyong pangkatawang sa isip din ay pampatalas

Sinisikap pag-ugmain galaw ng bisig at paa

Subali’t para sa iyo’y hindi lang ganyan ang layon mo

Kundi paglingkurin ito sa pagtupad ng tungkulin

Matalino mong pinag-ugnay bisikleta’t aktibismo

Pandayan ng teorya’t praktikang nagsisilbi sa simulain

Sa bisikleta mo inaaral ang siyensya ng paggalaw

Ang ugnayan ng bagay-bagay at pangyayari sa paligid

Ang koordinasyon ng makina at pisikal na katawan

Kung kailan liliko, hihinto at muling bubuwelong mabilis

Di mo alintana ang pitig ng pagod na mga binti

Ang ngalay na mga braso’t kamay habang iyong tinatahak

Landas na palayo sa pugad ng mga buwayang kati

Na tinakasan na ng konsyensya habang nagpapakabundat

Ginto sa’yo bawa’t saglit na ginugugol sa pagmumulat

Sa pag-oorganisa’t pagpapakilos ng mga guro ng bayan

Mga masa at aktibistang sa Inang Bayan ay lumiyag

Namanatang maglilingkod sa guro at sambayanan

Mahalaga rin para saiyo ang gamit mong bisikleta

Batid mong bawa’t pagpadyak pag-usad ng kasaysayan

Ng pagsulong ng kilusang guro at ng malawak na masa

Tungo sa tunay na pagbabagong hangad ng buong sambayanan.

###

Martir

ni George Tumaob Calaor

Sila ngayon ay dagat

at pangalan nila ay

tinanghal na mga

bayani

habang ang pasista

ay naghuhugas–binubura

sa kanyang mga kamay

ang bahid ng pagkapusakal s

a berdugo niyang pagpakitil

sa inyong hininga

hustisya ay buong galit

at paghihimagsik

na binabatingaw!

Kaba ng kaduwagan

sa bituka ng may sala

ay along kumukulo!

Balisa ang kaaway!

Kagapian ang idinidighay!

Sila ngayon ay hangin…

alab na sumasantik

sa lawak ng karagatan

upang sa dalampasigan

ay ihalik ng buong hampas

ang udyok ng patuloy na paglaban!

Gapiin ang kaaway!

Berdugo ay wala nang kubling

masisilungan!

Sila ngayon ay lupa…

kumakandong sa dagundong

ikinukubkob ng kabundukan

sa buong lawak ng kapatagan!

Hukay na ang libingang

sa pasista ay inilaan

at uod na lalamon

sa kanyang lamang

ganid ay taba ng pagkahaman…

ay buong gutom

at paglalaway

na nilang

inaantabayanang

ngatngatin siksikin

ng sagad pa kasagaran

sa mga butong kalansay

ng kataksilan

at bungong

utak ay kalawang

ng karahasan—

buong namnam

nilang sisimutin

hanggat diktadurya ng pasismo

ay mawalan na ng saysay!

Sila ngayon ay apoy…

liyab ng pagdiriwang!

Ilang hakbang na lang

at pagtapos ng sigwa!

Buhay ay mananagana

sa lubos na paglaya!

Walang uring sinasamba!

Sila ngayon ay…

dagat…

hangin…

lupa…

apoy…

pagtapos ng sigwa!

Hayaan nating manariwa

sa ating kaisipan

ang kanilang kadakilaan

at kagitingan…

tapang ng kanilang paghihimagsik

nang takot ay walang tibok

na masisiksikan sa ating dibdib at…

pagtapos ng sigwa!

Paglaya ay lubusang mananalisay

Kometa

Alay kay Fidel V. Agcaoili

Ni Jenny Linares

Maraming taong halos pahapyaw lang
kung dumaan sa ating uniberso.

Palagi na lang, kapag ako,
hindi ko na inaabutan
ang makikinang na bituin.

Masyado ba akong bata o masyadong ligaw
na kaluluwa?

Malalaman ko na lang na naririyan pala sila kapag sila’y bumulusok na,
tulad ng maningning na kometa,

nagniningning pa rin siya
kahit ang baya’y nanatili sa dilim,

siya’y liwanag at apoy, hanggang sa magmaliw,

hindi ko man nasulyapan,
bahagya man lamang sa buhay ko’y dumaan,

kayo’y naririto pala,
kayo’y naririto pa rin,
kayo’y mananatili sa alaala
nitong bayang pinag-alayan
ng iyong mga adhikai’t dusa.

Kung said na ang luha mo Bagong Bayani

Ni Ibarra Banaag

(Inspirasyon mula sa tula ni Ka Amado V. Hernandez)

Lumuha ka bagong bayani, buong lungkot mong iluha
Ang kawawang kalagayan ng lupain mong iniwanan:
Kung bandilang kinagisnan, saklot ng dayong bandila,
Pati wikang minana mo’y sa Mandarin itinatwa.
Ganito ring araw ngayon ng magsangla ka ng lupa,
Tulad ni Flor Comtemplacion ng lisanin ang Maynila.
Lumuha ka habang sila ay bagabag ng `yong layon, 
Ang paslit sa bisig mo’y iniwan mong tumataghoy: 
Katulad mo ay si Huli, naaliping bayad utang, 
Katulad mo‘y si Sisa, binaliw sa bayan ng dayuhan; 
Walang lakas na magtangol, walang tapang na lumaban, 
Pumapalahaw nang gahasain; tumatangis sa tampalasan!
Iluha mo ang sambuntong kasawiang nagtalakop 
Na sa iyo’y pampahirap, sa Gobyerno’y pampalusog: 
Ang lahat ng kayamana’y kamal-kamal na naubos, 
Ang lahat mong kalayaa’y sa Terror Bill ay natapos; 
Masdan mo ang iyong luha, sa Philhealth ay pantubos, 
Masdan mo ang yong sahod, sa sobrang buwis itinustos.
Lumuha ka kung sa puso ay nagmaliw na ang ipon,
Kung ang pundar na bukid, ginawa ng subdibisyon,
Kung ang dagat sa bayan mo, Tsino’t Kano nakadaong,
Kung bundok at ang parang, pinatag ng mandarambong,
Kung ang katawan mo’y inuwi para lamang paglamayan,
Lumuha ka ng lumuha, pangarap mo’y nakaburol.
May araw ding ang luha mo’y masasaid, matutuyo.
May araw ding di na luha sa mata mong namumugto
Ang dadaloy, kundi apoy at adhikain na pupugto,
Rumaragasang galit at kamaong nag-aalimpuyo,
Sisigaw ka ng buong giting tanikala ay malagot,
At ang pangangayupapa, dudurugin sa pagbangon.

Hunyo 8, 2020

Ang Debate ng mga Pilosopo at si Pedro

Ni Ed M. Villegas

Sabi ni pilosopong Plato ang mundo ay di totoo
Balik naman ng kanyang estudyante na si Aristoteles ito ay mali
Dahil ang halaman ay tunay na halaman at ang bato ay bato
Oo nga, wika ni Epicurus, na kay Aristoteles kumampi
At diin pa nito walang ibang realidad kundi materyal na bagay
Pasok naman ni Descartes, ang batayan ng totoo ay kamalayan ko
At ang Diyos at materyal na bagay ay mapapatunayan nito
Hoy, hoy, teka, teka, singit ni Spinoza,ako at Diyos ay iisa
At dagdag pa ni Leibniz ang lahat na nangyayari ay perpekto
Biglang nagsalita si Bertrand Russell, kayong lahat ay sira ang ulo
Walang diyos, walang perpekto, at ang lahat ay nararanasan lamang ng sensa ng tao
Mali, sabi ni Wittgenstein, dating estudyante at alagad ni Bertrand,
Dahil ang diyos at pagiging perpekto ay may sariling kahulugahan sa mga karaniwang mamamayan
At huwag basta na lang babaliwalain ang kanilang mga katuwiran
Kaya, pasok ni Derida, walang makakaalam kung mayroon bang katotohanan.

Ano ba ito, sabi ni Pedro, na nakikinig sa mga pilosopo
Lalo pa ako sa kanilang sinasabi ay nalilito
Makauwi na nga sa aking pamilya at makapagpahinga
Dahil bukas dadalo pa ako sa isang malaking welga.

ABOT NG ULAN ANG HANGGANAN NG ABISMO

ni R.B.Abiva

Matagal-tagal ka nilang hinintay

kasama ng uhaw na pilapil at pinitak,

hapong kalabaw, baka, kambing, at tagak

at mga kuhol at palakang bihira nang humalakhak;

sa paanan ng mga hubad na suhay

ng magaspang-magaang butil ng palay

na walang ibang mai-aalay

kundi payak-malusog sanang buhay;

paglipas ng oras ay bakit nag-iba ang kaway

may halong bulong at alingasngas ng agaw- buhay

ang dibdib ng lupang hungkag-bitak-lusak

naging libingan ng gaya ni Tanong Itak;kaydaling nagpasya’t biniyak ang paghihintay

kaydaling nagpasya’t biniyak ang paghihintay

ng mga paang alipungai’t inakap ang pakay

na hugutin ang puso, atay, at malay

ng  diyus-diyosang  mahalay-mamamatay

na lango sa katas ng talampunay;

gamit ang mala-karit at palang nilang kamay

at sing-init ng araw nilang matang nakatunghay,

sa bigwas ng hanging handog ay tagulaylay

tinuldukan ng mga katawang mala-tangkay

ang ugat ng paghihirap na gumugutay;

nang magtagumpay,

sama-sama nilang hinukay

ang paglilibingan sa mga mabuway

gayundin ang baul at aklat ng bulag na palagay.

Setyembre 18, 2019

Lungsod Quezon, Maynila 

Palang- Isang uri ng itak na ginagamit sa paggapas ng tubo.

Tagulaylay- Martsa o awit pandigma.

Inilathala ng UP Writers Club noong Setyembre 20, 2019.